Bruksizm; diş sıkma ve diş gıcırdatma şeklinde tanımlanan, normal olmayan diş ve çene kası aktivitesidir.
Diş sıkma veya gıcırdatma farklı nedenlerle, ya da birden fazla etkenin birleşmesiyle ortaya çıkmış olabilir. Bruksizme hangi sebebin ya da sebeplerin neden olduğu ortaya konmalı, tedavi yaklaşımları da buna yönelik olmalıdır.
Günümüzde diş sıkma tedavisinde sık kullanılan yaklaşımlardan biri, çene kaslarına botox uygulanmasıdır. Botoxun etki prensibi; uygulandığı kasta, sinir uçları ile kas arasındaki iletimin durdurulması ve kas kasılmasının engellenmesi şeklindedir. Bu işlem diş sıkma tedavisinde, çoğunlukla yanak bölgesinde yer alan güçlü bir çiğneme kası olan, masseter kasına uygulanır.
Botox ile diş sıkmanın tedavi edilebileceğine dair birçok çalışma bulunmasına rağmen, doğru bir tedavi yaklaşımı olduğu henüz netlik kazanmamıştır. Bunun yanında, masseter kasına botox uygulanmasının bazı problemleri beraberinde getireceğine dair çalışmalar mevcuttur.
Bunlardan bir tanesi, botox uygulamasının sadece ilk günlerde sonuç verdiği, genellikle 3.5 ay civarında etkisinin belirgin bir biçimde azaldığı ve yenileme gerektirdiğidir.
Ayrıca kasların çalışması kemiğin formunu korumasına katkıda bulunan önemli bir uyarandır. Çene bölgesindeki çiğneme kasının çalışmasının engellenmesinin, kemik yoğunluğunda azalmaya yol açtığı bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir.
Çiğneme sadece yanak bölgesindeki kasımız ile yapılan bir aktivite değildir. Çiğneme esnasında bir çok diğer temel ve yardımcı kas, ve başımızın pozisyonu çiğnemeye eşlik eder. Yanak bölgesindeki çiğneme kasının bloke edilmesi durumunda, diğer kaslar onun görevine yardımcı olmak adına farklı kasılmaya başlar ve genel anlamda kaslarda bir denge bozulması meydana gelebilir. Bu durum kapanışta ve duruşta düzensizliklere yol açabilir.
Botox uygulanmasını soru işaretli kılan en önemli nedenlerden biri, botoxun diş sıkmaya neden olan etkeni değil, ortaya çıkmış sonuç olan diş sıkmayı tedavi etmeye yönelik olmasıdır. Tıbbi uygulamalarda kalıcı sonuçlar elde etmek için her zaman esas olan, etkeni ortadan kaldırabilecek tedavilerin uygulanmasıdır.
Diş sıkma alışkanlığı için botox uygulanması, halen üzerinde birçok çalışma yapılan bir konudur. Bu alanda şu ana kadar yapılan çalışmalar, botoxun diş sıkma için doğru ve kalıcı bir tedavi seçeneği olduğuna dair yeterli kanıt göstermemektedir. Bu anlamda daha ileri çalışmaların sonuçlarına ihtiyaç vardır.